برآورد اثر مالیات بر درآمد بر توزیع درآمد در ایران طی سال های 1390- 1370

فراهم نمودن زمینه لازم برای حصول عدالت اقتصادی و به تبع آن توزیع عادلانه درآمد از وظایف اصلی دولت در تمامی اقتصادها است. شناخت و میزان اثرگذاری عوامل موثر بر نابرابری درآمد در جامعه، مانندمالیات بر درآمد، تورم، بیکاری و ...، می تواند سیاست¬گذاران اقتصادی را راهبری نماید. در این زمینه بگارکیری سیاست مالیاتی به عنوان ابزاری کارآمد و شناخته شده همواره مورد تأکید بوده است. از این رو، در تحقیق حاضر برای بررسی عوامل مذکور و به ویژه نشان دادن جایگاه مالیات بر درآمد در مقایسه با سایر عوامل موثر بر نابرابری درآمد در ایران، در دوره زمانی 1370 – 1390، از روش اقتصادسنجی خود رگرسیون با وقفه های توزیع شونده (ardl) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که در هر دو دوره کوتاه¬مدت و بلند مدت متغیرهای رشد اقتصادی، تورم، نرخ بیکاری تأثیر منفی و متغیرهای مالیات بر درآمد، درآمدهای حاصل از نفت گاز و بهره-وری نیروی کار تأثیر مثبت بر توزیع درآمد دارند. بررسی آزمون ثبات ساختاری مدل برآورد شده نشان دهنده وجود پایداری مدل برآورد شده است. به علاوه، براساس کششهای محاسبه شده می-توان دریافت که مالیات بر درآمد بیشترین اثر را در کاهش نابرابری درآمد در ایران در دوره مذکور داشته است.